Elektron məlumat saxlama sistemləri davamlı olaraq inkişaf etsə də, yeni DNT çapı texnologiyası bu sahədə böyük bir inqilab yaratmaq üzrədir. Bu yeni texnologiya, mətbəə prinsipi ilə işləyir və hər kəsin rahatlıqla istifadə edə biləcəyi qədər sadədir.

Elektron məlumat saxlama sistemlərinin daha effektiv və sürətli olmağa davam etməsi gözlənilsə də, DNT kimi təbiətin təqdim etdiyi ən güclü vasitələrdən biri, yeni bir texnologiya ilə bu sahəyə inovasiya gətirmək üzərində çalışır. İnkişaf etdirilən DNT çapı üsulu, məlumatların DNT-də saxlanması prosesini bir çap maşını qədər sürətli və asan hala gətirir.

DNT-də məlumat saxlama dövrü

Əvvəllər DNT-yə məlumat yazmaq prosesi çox zaman alır və hərfləri (bəzən milyardlarla) bir-bir yığmaq kimiydi. Lakin alimlər, bu prosesi sürətləndirən "DNT çap maşını" adlı yeni bir metod inkişaf etdirdilər. Bu texnologiya ilə 24 əsasdan ibarət 700 DNT bloku yaradıldı. Hər bir blok, bir növ hərf kimi fəaliyyət göstərir və istənilən sırada düzülərək DNT şablon zəncirlərinə "basılır" və məlumat ötürülür. Bu sistem, ənənəvi metodlardan fərqli olaraq, tək bir əməliyyatda 350 bitlik məlumatı eyni anda yaza bilir.

Yeni sistem, DNT-nin GCAT hərflərindən istifadə etmək əvəzinə, ikili kod (1 və 0) ilə işləyir. Bloklara kimyəvi işarələyicilər əlavə olunur; işarələnmişlər "1", işarələnməmişlər isə "0" dəyərini təmsil edir. Bu yanaşma, DNT-də məlumat kodlaşdırma prosesini daha asan və anlaşılan hala gətirir. Aparılan təcrübələrdə, 16.833 bitdən ibarət bir qədim Çin pələngi şəkli və 252.500 bitdən ibarət panda fotosu uğurla DNT-yə ötürülüb və tamamı oxunub.

Məlumat saxlama potensialı inanılmaz

Bu texnika, insan hüceyrələrinin genetik məlumatı necə saxladığına bənzəyir. DNT üzərindəki metil qrupları, genetik ifadəni tənzimləyən kimyəvi işarələr kimi fəaliyyət göstərir. Araşdırmaçılar bu mexanizmi, DNT bloklarını hərf kimi hərəkət etdirərək və DNT şablonunu boş bir kağız kimi istifadə edərək yenidən dizayn etdilər. Bir ferment işin "mürəkkəb" hissəsinə diqqət yetirir.. Ferment, bloklardakı bütün metil qruplarını DNT şablonunun hər bir hissəsinə kopyalayır. Sonra, bir nanopore sıralama cihazı, saxlanmış rəqəmsal faylları yenidən qurmaq üçün 1 və 0-dan ibarət nümunəni oxuya bilir.

Araşdırmalara əsasən, çox sayda yazma əməliyyatı tək bir anda həyata keçirilir. Nəticədə, prosesin sürətləndirilməsi və elm adamı olmayanlar üçün təhlükəsiz və asanlıqla əldə edilə bilən olması, DNT-nİ praktiki bir məlumat saxlama mühiti halına gətirə bilər.