Bill Gates-in ilk nüvə reaktoru üçün mühüm təsdiq alındı

Bill Gates-in təsis etdiyi nüvə enerjisi şirkəti TerraPower, 345 MW gücündə sodyumla soyudulan nüvə reaktoru üçün lazım olan rəsmi icazəni aldı.

Bu təsdiq Wyoming Sənaye Məskunlaşma Şurasından gəldi və TerraPower-ın ilk Natrium elektrik stansiyası olan Kemmerer Güc Stansiyası-nın birinci bölməsi üçün qüvvədədir. Bu qərar, əriyən duz enerji saxlama tankları və turbini əhatə edən enerji adası hissəsinin tikintisini mümkün edir. ABŞ-ın Nüvə Tənzimləmə Komissiyası (NRC) səlahiyyətinə aid olmayan digər əməliyyat fəaliyyətləri də bu iznə daxildir.

Natrium: Enerji saxlayan nüvə texnologiyası

345 MW gücündə sodyumla soyudulan sürətli reaktoru və gigawatt ölçüsündə əriyən duza əsaslanan enerji saxlama sistemini birləşdirən Natrium texnologiyası, enerji ehtiyacı yarandıqda gücü 500 MWe-yə qədər artırır və bu vəziyyəti 5,5 saatdan çox saxlayır. Yüksək dərəcədə zənginləşdirilməmiş uran (HALEU) ilə işləyən bu sistem, bərpa olunan enerji ilə inteqrasiyanı təmin edir və enerji şəbəkəsinin dayanıqlığını artırır.

Bu təsdiq TerraPower-a tikinti qrafikini sürətləndirmək imkanı verir. Şirkət 2025-ci ildə Kemmerer Təlim Mərkəzi və enerji adasının inşasına başlamağı, 2024-cü ildə isə sodyum testləri üçün qurulan obyektlərdə işi davam etdirməyi planlaşdırır. TerraPower-ın prezidenti Chris Levesque bildirib: “Bu, kommersiya miqyaslı inkişaf etmiş nüvə layihəsinə verilmiş ilk dövlət təsdiqidir və komandamızın uğurlarının sübutudur.”

Əsasən Microsoft-un təsisçisi Bill Gates tərəfindən maliyyələşdirilən TerraPower, NRC-dən kommersiya nüvə reaktorlarının inkişafı üçün təsdiq istəyən ilk və yeganə şirkətdir. 2024-cü ilin martında edilmiş müraciətin 2026-cı ilin dekabrında təsdiqlənməsi gözlənilir.

TerraPower bu layihəni ABŞ Enerji Nazirliyinin İnkişaf Etmiş Reaktor Demonstrasiya Proqramı çərçivəsində həyata keçirir. Layihə tamamlandıqdan sonra Natrium kömürlə işləyən köhnə elektrik stansiyasının yerini tutacaq və dünyada kömürdən nüvə enerjisinə keçən ilk stansiya olacaq. 2031-ci ildə istifadəyə verilməsi planlaşdırılır.

Bununla yanaşı, TerraPower HALEU yanacağı üçün Cənubi Afrikada zənginləşdirmə zavodu qurur. Şirkət bu obyektin maliyyələşdirilməsi üçün ASP Isotopes ilə əməkdaşlıq edir və innovativ lazer texnologiyalarından istifadə edəcək. Bu addım əhəmiyyətlidir, çünki ABŞ hazırda nüvə yanacağı üçün Rusiyadan asılıdır.